Evolucija čovijeka – kako i kada su nastali prvi ljudi

Evolucija čovijeka - pojava ljudi

Evolucija čovijeka je evolutivni proces koji je tokom vremena doveo do razvoja modernog čovjeka. Čovjekova evolucija je bio dio evolucija primata odnosno preciznije razvoja roda Homo koji je na kraju doveo do razvoja Homo sapiens koji je vrsta velikih čovjekolikih majmuna odnosno drugi naziv mu je hominid. Evolucija primata tj evolucija čovijeka je započelo u kasnijoj kredi, te su se počeli primati odvajati od ostalih životinja tj sisavaca prije nekih 85 milijuna godina. Rod hominida se odvojio od roda Hylobatidae odnosno gibona prije 15 do 20 milijuna godina, te potom su se prije 14 milijuna godina su se Pongidae odnosno orangutani su se odvojili od roda hominida.

Najvažnija prilagodba tribusa hominina je dvonožno hodanje, a prvi dvonožni hominini su bili Orrorin, te su oni ujedno nama skupa s gorilama i čimpanzama zadnji zajednički preci. Prvi majmuni koji hodaju dvonožno evoluiraju u rod Australopithecines te potom kasnije evoluiraju u rod Homo.

Evolucija čovijeka - kako su nastali prvi ljudi

Prva vrsta roda Homo koja je bitna za evolucija čovijeka je bio Homo habilis koji se razvio prije 2,3 milijuna godina, te je on bio prva vrsta koja se koristila s kamenim oruđem. Njihov volumen mozga je bio jednak onome od suvremene čimpanze. Tokom daljnjih razdoblja njegov mozak se razvio te povećao. Kod roda Homo erectus volumen neurokranija se udvostručio na prethodnika te je volumen mozga dosegao volumen od 850 centimetara kubičnih.

Do sada su preci čovjeka živjeli na kontinentu Afrike, ali su potom Homo erectus i Homo ergaster napustili ovaj kontinent te su se raširili u Europu i Aziju prije otprilike 1,8 - 1,3 milijuna godina. Oni su se služili vatrom i složenijim oruđem. Anatomski su se moderni ljudi odnosno Homo sapiens razvili u Africi iz ljudske vrste Homo hajdelberški te nakon napuštanja Afrike prije otprilike 100 000 - 50 000 godina, te su tako potisnuli lokalne populacije koje su živjeli na kontinentu Euroazije, a to su Homo erectus i neandertalci odnosno Homo neanderthalensis. Ovo je bio ključni dio evolucija čovijeka.

Evolucija čovijeka - kada su nastali prvi ljudi

Evolucija čovijeka se nastavila dalje te se pojavio prvi koji je predstavljao anatomskog modernog čovjeka, a to je bio arhajski Homo sapiens koji datira iz perioda između 400 000 do 250 000 godina, kada su vrsta neandertalaca počeli polako izumirati zbog naseljavanja Homo sapiensa na područje Europe. Neandertalci su za razlike od Homo sapiensa bili puno jači te su imali veći mozak.

U današnjem dobu se može preko analize DNA vidjeti da neki haplotipu u genetskom kodu kod modernih ljudi koji rodom nisu iz Afrike svoje podrijetlo vuče ili iz neandertalaca ili neke druge vrste hominina poput denisovaca koji su živjeli na području Sibira i šire Azije. Evolucija čovijeka se nastavila kroz period srednjeg paleolitika te su se potom moderna anatomija čovjeka razvila iz Homo sapiensa. Zatim je nastupio bihevioralni modernitet gdje su se razvili jezici, upotreba simbola i izrada kompleksnih kamenog oruđa, što se dogodilo prije 50 000 godina, što se potom razvilo dalje kroz kognitivnu revoluciju i agrarnu revoluciju, i tako su se pojavili prvi ljudi sličnima nama danas.