Mamografija kada se radi

Mamografija služi za rano otkrivanje raka dojki

Većina žena se javi za mamografiju tek ako same otkriju neke promjene na dojkama, bradavicama ili samoprekledom otkriju neku kvržicu. Mamograf je rendgenski uređaj koji tumore na dojci može otkriti i dvije godine prije nego što ga možete opipati i napipati samopregledom. Zato mamografija služi za rano otkrivanja raka dojki, no, ipak treba spomenuti da 15% - 20% vrsta tumora dojki ne otkrije ni mamograf, jer je građa dojki vrlo složene i guste žlijezdane strukture.

Iako je mamografija radiološka pretraga koja ne boli, mnogim ženama je vrlo neugodna jer su dojke vrlo osjetljivo tkivo. Kod žena sa gustim žlijezdanim tkivom i nejasnim stanjem dojke se preporučuje nakon mamografije napraviti i ultratvuk dojki, a po potrebi i magnetska rezonanca (MR). Ove pretrage se međusobno ne isključuju, nego međusobno nadopunjuju kako bi se postavila što preciznija dijagnoza. Žene između 38 - 40 godine bi trebale otići prvi put na mamografiju bez obzira na stanje dojki.

Postoje probirna i dijagnostička mamografija

Mamograf je uređaj na kojem se snima jedna po jedna dojka, snimanje se obavlja tako da se dojka položi na donju ploču, a gornjom pločom se dojka pritisne. Obje dojke se snimaju s dvije različite strane i dobiju se po dvije mamografske snimke koje se šalju u računalo koje ih obrađuje. Samo snimanje traje 10 - 20 minuta, ali postoje probirna i dijagnostička mamografija, prva se radi kod zdravih žena, a druga kod žena koje već imaju neki problem s dojkama.

Rak dojke je zloćudna bolest ali ako se na vrijeme otkrije veće su šanse za izlječenje, zato su samopregled dojki i mamografija najsgurniji put za otkrivanje bilo kakvih anomalija. Od raka dojki uglavnom obolijevaju žene iznad 50 godine života, ali može se pojaviti i ranije. Od raka mogu oboljeti i muškarci, ali to je ipak rjeđe. Ako je u obitelji bilo tumora jajnika, veća je vjerojatnost i pojave raka dojki, zato treba ići na preventivne mamografije svake dvije godine.

Simptomi raka dojke i mamografija

Najizrazitiji simptomi su kvržice na dojci ili pod pazuhom, no, može se pojaviti i jednostrano oticanje dojke, crvenilo, uvlačenje, smanjivanje dojki, iscjedak iz bradavica, razne promjene na bradavicama, uvlačenje, krastanje, crvenilo ili promjena boje oko bradavica, bol u samoj dojci ili pod pazuhom. Sve su to simptomi raka dojke i mamografija se mora napraviti da bi se pravovremeno počeli liječiti. Mnoge žene imaju jako osjetljive dojke i sam pregled smatraju izrazito neugodnim, pa čak i bolnim.

Upravo zbog toga je preporuka da se mamografija radi između 1 - 10 dana menstrualnog ciklusa, računajte od prvog dana zadnje mjesečnice, jer su u toj fazi ciklusa dojke manje osjetljive. Kod žena mlađih od 40 godina češće se radi ultrazvuk dojki, naravno, samo ako ništa sumnjivo nije napipano. Iako su doze zračenja na mamografu vrlo niske, trudnicama i dojiljama se preporučuje ultrazvučni pregled ako je nešto sumnjivo, a mamografiju se odgađa za nakon poroda ili po prestanku dojenja.