Što je radiologija

Radiologija - značenje

Radiologija je laički rečeno znanost o zračenju. No, kada tražimo značenje tog pojma, najčešće mislimo na medicinsku radiologiju, odnosno, na granu medicine koja razne vrste zračenja koristi u dijagnostičke svrhe kako bi se postavile dijagnoze i pomoglo se s liječenjem bolesti koje se mogu dijagnosticirati pomoću nje. Radiologija, odnosno, počeci medicinske radiologije sežu u kraj 19. stoljeća te se vežu uz ono što danas znamo kao rendgensko zračenje koje je opisao Wilhelm Conrad Röntgen. Iako je u tom periodu došlo do više sličnih otkrića, on je bio prvi koji je o tome pisao znanstvenoj javnosti te se zbog toga uvriježio naziv rendgen za pretrage tog tipa. Iako je rendgensko zračenje najraniji poznati oblik radioloških pretraga, kako su medicina i znanost napredovali, tako su otkriveni i neki drugi oblici zračenja koji se koriste u dijagnostičke svrhe pa su tako danas poznate dijagnostičke metode kao što su ultrazvuk, radio valovi, radio-izotopi i neki drugi.

Radiologija - vrste pretraga

Radiologija je najčešće izdvojena grana medicine te se u nekim slučajevima kombinira s nuklearnom medicinom. No kada govorimo o samoj dijagnostičkoj radiologiji koja se koristi kao pomoć za postavljanje dijagnoza, tada se misli na pretrage kao što su rendgenska snimanja ili skraćeno RTG snimke, ultrazvučni pregled ili UZV, kompjuterizirana tomografija ili CT, kompjuterizirana i pozitronska tomografija ili skraćeno PET/CT i SPECT/CT te tu još spadaju magnetska rezonancija ili MR kao i spektroskopija ili MRS. Iako počeci radiologije sežu još u kraj 19. stoljeća, najveći procvat radiologija bilježi od kraja 20. stoljeća jer tada dolazi do boljeg razvoja raznih kompjuterskih uređaja što rezultira boljom kvalitetom slika, što pomaže lakšem razlučivanju slika i promjena koje se događaju u raznim tkivima koja su snimana nekim od radioloških uređaja. Od kraja 20. stoljeća također je došlo i do razvoja intervencijske radiologije u koju spadaju još i angiografija kojom se prikazuju krvne žile, odnosno, arterije i vene tijela.

Radiologija u dijagnostici

Zahvaljujući razvoju intervencijske radiologije moguće je raditi i postupke kao što su punkcije tkiva kojom se uzimaju uzorci, zatim drenaže pomoću kojih se prazne prostori tkiva koji su ispunjeni tekućinom, no isto tako se mogu postaviti razna pomagala kao što su stentovi. Iako je radiologija u dijagnostici postigla veliku iskoristivost poboljšanjem računala i popratne tehnologije što je omogućilo bolju vidljivost snimanih tkiva, kontrastna sredstva su ta koja dodatno poboljšavaju sliku. Radiologija koristi kontrastna sredstva kako bi se dodatno pojačala zasjenjenja ili prozirnost tkiva koja se snimaju. Postoje pozitivna i negativna kontrastna sredstva, pa tako pozitivna kontrastna sredstva povećavaju gustoću tkiva dok su negativna ona koja imaju manju gustoću od okolnog tkiva. Nadalje, dijele se na netopiva i topiva sredstva od čega se netopiva kontrastna sredstva koriste za prikaz šupljih organa kao što su crijeva, dok se topiva koriste za tkiva u trbušnoj šupljini, prsištu te za neke druge postupke kada je to potrebno.