Što je zubna caklina

Zubna caklina - uloga

Zubna caklina je tvrdi, bijeli i sjajni vanjski sloj zuba koji se sastoji od minerala, uglavnom od hidroksiapatita. Zubna caklina je najtvrđa tvar u ljudskom tijelu. Njena glavna funkcija je zaštita zuba od oštećenja, karijesa i erozije. Zbog svoje čvrstoće i gustoće, caklina pruža otpornost na mehaničke sile koje nastaju tokom žvakanja hrane ili korištenja zube u druge svrhe. Caklina također štiti zube od kemikalija i kiselina koje nastaju u ustima, poput kiselina koje se nalaze u hrani i piću. Ujedno, caklina pruža estetsku funkciju zuba jer im daje prepoznatljivu bijelu boju i sjaj. No, caklina nije u potpunosti otporna jer se ona može uništiti i oštetiti zbog loše prehrane, loše oralne higijene, kiseline ili traume koja može dovesti do erozije cakline, karijesa i drugih problema sa zubima. Iz tog je razloga veoma bitno održavati dobru oralnu higijenu te redovito odlaziti u posjete svojem zubaru kako biste imali zdravu i jaku zubnu caklinu.

Zubna caklina - struktura

Zubna caklina je sloj tvrdog i mineraliziranog tkiva koji pokriva vanjsku površinu zuba. Sastoji se od različitih mineral, uključujući hidroksiapatit, fluorapatit, kalcij i fosfat. Njegova slojevita struktura omogućava čvrstu i otpornu barijeru protiv vanjskih agresivnih čimbenika. Zubna caklina se sastoji od tri sloja, a to su:

Prizmatički sloj koji je najdeblji sloj zubne cakline i on tvori većinski dio cakline. Sastoji se od tankih, uskih, paralelnih kristala zvane prizme, koje su usmjerene prema vrhu zuba. Ovaj sloj je vrlo tvrd i otporan na mehaničke sile, odnosno može podnijeti žvakanje i druge sile koje se događaju tokom života.

Granularni sloj se nalazi ispod prizmatičkog sloja i on se sastoji od kristala koju su nešto manji od kristala u prizmatičkom sloju. Ovaj je sloj prelazni sloj između prizmatičkog sloja i dentina, te on služi kao amortizer za pritisak koji nastaje tokom žvakanja.

Subprizmatički sloj se nalazi neposredno ispod granularnog sloja i sastoji se od vrlo sitnih kristala. Ovo je najtanji sloj zubne cakline te ima vrlo važnu ulogu kod povezivanja granularnog sloja i dentina.

Zubna caklina - bolesti

Zubna caklina može oboljeti od određenih problema i bolesti. Neke od najčešćih problema s kojima se može nositi zubna caklina su:

Karijes je jedan od najčešćih problem sa zubima. Nastaje kada bakterije koje se nalaze u ustima napadnu zubnu caklinu i stvore kiselinu koja uzrokuje propadanje cakline. Karijes može napredovati dovoljno duboko da dosegne dentin, što može uzrokovati bol i infekciju zuba.
Erozija cakline događa se kada kiselina u ustima ošteti caklinu. Ovo se može dogoditi zbog konzumiranja velike količine gaziranih napitaka ili agruma. Erozija cakline može oslabiti caklinu i izložiti dentin, što može dovesti do osjetljivosti zuba i drugih problema.
Abrazija cakline nastaje kada tvrda četkica za zube ili neki drugi mehanički čimbenik ošteti zubnu caklinu. To se često događa kod ljudi koji imaju lošu tehniku četkanja ili koriste tvrde četkice za zube. Može uzrokovati osjetljivost zuba i izložiti dentin.
Fluoroza se javlja kada se previše fluorida konzumira tijekom djetinjstva, dok se zubi još razvijaju. Prekomjerni unos fluorida može uzrokovati mrlje na zubnoj caklini i čak je učiniti krhkom.
Hipoplazija cakline nastaje kada se caklina ne formira u potpunosti ili se razvija nepravilno. To može uzrokovati osjetljivost zuba i povećati rizik od karijesa.